vrijdag, juni 05, 2009

Wie was de eerste directeur van Artis?

Toen het Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra - toen nog niet koninklijk - (opgericht op i mei 1838) 25 jaar bestond werd Westerman, die toen erelid was van zestien geleerde genootschappen, een erebeker ten geschenke gegeven, waaraan ook de Prins van Oranje en Prins Frederik hadden bijgedragen. Ook de medeoprichters van Artis, de commissionair J.W.H. Werlemann en de horlogemaker J.J. Wijsmuller -'de drie W's' - moeten hier met ere worden genoemd.
Dr. Gerard Frederik Westerman wordt op 3 maart 1843 tot 'verantwoordelijk commissaris' benoemd en op 8 maart 1849 tot directeur. Hij overlijdt op 9 mei 1890 in zijn bureaustoel.

Maar de allereerste directeur was eigenlijk Rijndert W. Draak, een naam die lange tijd nauwelijks werd genoemd en haast werd vergeten.
Draak was suppoost op het Burgerweeshuis en een begenadigd preparateur, die met de grote zoöloog C.J. Temminck samenwerkte. Hem werd verzocht zijn collectie preparaten tentoon te stellen in de Nieuwe Stadsherberg aan de Plantage Middenlaan ten behoeve van de leden van het pas opgerichte Genootschap.
En zo trad Draak in 1838 al in dienst van Artis.
Een conflict over de benodigde hoeveelheden 'liquor' maakte ten slotte een eind aan het contract met Draak. Het bestuur was er achter gekomen dat Draak een ernstig drankprobleem had en bovendien de alcohol ter conservering van de gestorven dieren vooral ten eigen bate serveerde in het door hem gedreven ledenrestaurant. Daarop werd in 1843 de eerste Artis-directeur ontslagen en nam Westerman, onbezoldigd, de dagelijkse leiding waar. In 1849 werd hij tot directeur benoemd.
Westerman woonde in een huis, dat stond op de plaats waar zich thans de Hollandsche Schouwburg bevindt.